Spółka z o.o. (z ograniczoną odpowiedzialnością) to jedna z najczęściej wybieranych form prawnych działalności zakładanych przez Polaków. Wiele osób idealizuje ją, nie zdając sobie sprawy z tego, że jak każde rozwiązanie, to również charakteryzuje się pewnymi wadami i ograniczeniami. Kiedy spółka z o.o. nie stanowi najlepszego wyboru?
Powodem, dla którego tak wielu ludzi wybiera właśnie tę formę działalności, jest zawarta w nazwie ograniczona odpowiedzialność. W większości przypadków za zobowiązania wobec wierzycieli nie odpowiadają poszczególni udziałowcy, a sama spółka całym swoim majątkiem. Innymi słowy – o ile nie zajdą szczególne okoliczności, wspólnicy mogą obawiać się jedynie o utratę swoich udziałów.
Niesamowitą wygodę zapewnia fakt, że współkę z o.o. można założyć przez internet, w trybie S24 (dzięki któremu cały proces może zająć zaledwie 24 godziny). Wystarczy wypełnić formularz i uiścić preferencyjną stawkę opłaty za wpis do KRS (250 zł) oraz opłaty za ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (100 zł). Minusem jest fakt, iż w takim wypadku musimy skorzystać z gotowego szablonu umowy spółki, którego nie da się zmodyfikować, co dla niektórych z pewnością stanowi sytuację nie do zaakceptowania.
Kolejnym istotnym argumentem przemawiającym za założeniem spółki z o.o. jest niski minimalny kapitał zakładowy. Aby założyć spółkę akcyjną, potrzebujemy niebagatelnej kwoty 100.000 zł, a jakby tego było mało, taka suma generuje większe opłaty związane z czynnościami notarialnymi. W przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością minimalny kapitał wynosi znacznie mniej: 5.000 zł. Każdy ze wspólników może wpłacić inną kwotę, co przełoży się na przysługujące mu udziały.
Niestety, spółka z o.o. posiada również spore wady. Nie warto zakładać jej tylko dlatego, że obiło nam się o uszy, iż jest to korzystna forma prawna działalności. Tego typu opinie często bazują na uproszczeniach i niekoniecznie muszą mieć potwierdzenie w rzeczywistości. Przede wszystkim warto rozważyć tę kwestię w kontekście naszej indywidualnej sytuacji i potrzeb. Warto się nad tym poważnie zastanowić chociażby dlatego, że założenie tego typu działalności wiąże się ze znacznie bardziej skomplikowanymi formalnościami. Jakie inne cechy tego rodzaju spółki mogą zostać uznane za wady?
Kiedy mamy do czynienia ze spółką z o.o., musimy zdawać sobie sprawę z tego, że wiąże się ona z podwójnym opodatkowaniem. Co to znaczy? W skrócie chodzi o to, że spółka jest płatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (CIT), a udziałowcy mają obowiązek płacenia podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). W praktyce podatek jest najpierw przez spółkę, która wypracowała zysk, a następnie również przez każdego z udziałowców czerpiących z firmy dochód w formie dywidend.
Wiele osób wybiera spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, ponieważ jej udziałowcy nie odpowiadają własnym majątkiem za zobowiązania wobec wierzycieli. Warto jednak zaznaczyć, że ta zaleta nie ma zastosowania w każdym przypadku. Rzeczywiście, spółka posiada swój majątek i to po niego można sięgnąć, gdy firma ma zobowiązania zaciągnięte w stosunku do osób trzecich. Zdarzają się jednak przypadki, kiedy wspólnicy nie mogą czuć się nietykalni. Art. 299 Kodeksu spółek handlowych stanowi bowiem, że odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania spółki ma charakter subsydiarny (posiłkowy), a więc członkowie zarządu odpowiadają za zobowiązania spółki w przypadku, gdy egzekucja prowadzona przez wierzycieli przeciwko spółce okaże się bezskuteczna. To od wierzyciela zależy, czy będzie domagał się świadczenia od wszystkich członków zarządu, części z nich lub każdego indywidualnie. Członkowie zarządu spółki muszą mieć świadomość, że za zobowiązania przedsiębiorstwa odpowiadają całym swoim majątkiem osobistym (również tym, który dzielą z małżonkiem na mocy wspólnoty majątkowej).
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością musi być prowadzona bardzo rzetelnie, zwłaszcza, jeśli chodzi o kwestie związane z księgowością. Zarząd ma obowiązek corocznego sporządzania sprawozdania finansowego za poprzedni rok obrotowy i składania go w odpowiednim sądzie rejestrowym. Spółka z o.o. nie może prowadzić książki przychodów i rozchodów – na mocy art. 2 ust. 1 pkt. 1 Ustawy o rachunkowości jest zobowiązana do prowadzenia pełnej księgowości. Wiąże się to z koniecznością zatrudnienia księgowego lub korzystania z oferty biura rachunkowego, co generuje dodatkowe koszty.
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej po prostu nie da się dokładnie oddzielić majątku firmy oraz jej właściciela. Oznacza to, że bez zbędnych formalności może on zasilić jej kapitał własnymi środkami, spłacić zobowiązania, kupić potrzebne sprzęty itp. Natomiast w przypadku spółki z o.o. sytuacja jest zupełnie inna. Jako że majątek współwłaścicieli jest oddzielony od majątku spółki, aby zasilić ją kapitałem, muszą oni opłacić nowe udziały oraz wprowadzić zmiany w rejestrach sądowych lub sporządzić umowę pożyczki.
